powrót
9 kwietnia 2021 r.
SZEF KANCELARII PREZYDENTA
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
autor: Dawid Wysocki
Charakter prawny
Podmiot stojący na czele aparatu pomocniczego głowy państwa, jakim jest
Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, przewidziana w art. 143
Konstytucji RP. W związku z takim charakterem, nie może być on uznany za konstytucyjny
organ państwa; z kolei, jako niezatrudniony w administracji rządowej, nie stanowi
członka korpusu służby cywilnej1.
Powołanie i odwołanie
Sposób jego powoływania oraz odwoływania określa art. 144 ust. 3 pkt 28
ustawy zasadniczej. Dzieje się to w drodze skorzystania przez Prezydenta z
prerogatywy, w pełni samodzielnie. Decyzja głowy państwa przybiera – jako akt
indywidualno-konkretny – formę postanowienia (a nie zarządzenia; vide: Postanowienie
Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 7 października 2020 r. nr 1131.29.2020
o powołaniu Szefa Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej2). Nie podlega ono kontroli sądowoadministracyjnej, ponieważ nie stanowi
przejawu wykonywania zadań z zakresu administracji publicznej3.
Zasada niepołączalności
Stanowisko to objęto zasadą niepołączalności (incompatibilitas ;
art. 103 Konstytucji). Oznacza ona, w tym przypadku, zakaz jednoczesnego wykonywania
mandatu posła lub senatora.
Kompetencje
Zakres kompetencji Szefa KPRP wynika z treści Statutu Kancelarii
Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, stanowiącego załącznik do
prezydenckiego zarządzenia (obecnie: Zarządzenie Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 7 sierpnia 2015 r. w sprawie nadania
statutu Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej4). Akt ten przewiduje, że Szef Kancelarii, kierując jej pracami, działa
przede wszystkim poprzez wydawanie zarządzeń, decyzji oraz poleceń (§ 2
ust. 1 i 3 Statutu). To on określa zakres, w jakim pracami KPRP kierują
inni urzędnicy Kancelarii: Zastępca Szefa KPRP, Szef Gabinetu Prezydenta
RP, Dyrektor Generalny KPRP oraz podrzędni sekretarze i podsekretarze
stanu (§ 2 ust. 2). Może on ponadto imiennie upoważniać te podmioty do
działania w jego imieniu (§ 4 ust. 1). Szef KPRP legitymuje się poza tym
uprawnieniem do powoływania specjalnych zespołów w Kancelarii,
przeznaczonych do wykonywania konkretnych zadań, określając ich nazwę,
zakres, sposób tudzież okres działania czy skład osobowy (§ 4 ust. 2).
Nadaje również regulamin organizacyjny Kancelarii Prezydenta RP, normujący
organizację wewnętrzną urzędu, w tym poszczególnych komórek w KPRP (§ 6
ust. 1). Zatwierdza także regulamin wewnętrzny konkretnej komórki
organizacyjnej (§ 6 ust. 3). Szef KPRP ustala, za zgodą Prezydenta RP,
liczbę etatów w Kancelarii na dany rok budżetowy; dokonuje ponadto – już
samodzielnie – ich podziału pomiędzy poszczególne komórki organizacyjne (§
3 ust. 4-5).
Biuro Szefa Kancelarii
Zaplecze Szefa Kancelarii Prezydenta RP stanowi Biuro Szefa Kancelarii,
będące jedną z komórek organizacyjnych KPRP (§ 5 pkt 1).
Zastępowanie Szefa KPRP
Pod nieobecność Szefa KPRP jego obowiązki wykonuje Zastępca Szefa KPRP.
Gdyby jednak także on nie był obecny, zadania te przejmuje wyznaczony
przez Szefa Kancelarii sekretarz lub podsekretarz stanu w KPRP.
Odpowiedzialność prawna
Odpowiedzialność za działania Szefa Kancelarii Prezydenta RP, jako
urzędnika swojego aparatu pomocniczego, ponosi Prezydent Rzeczypospolitej
Polskiej5.
Bibliografia
- 1. B. Banaszak, "Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz", wyd. 2., Warszawa 2012.
- 2. M. Safjan, L. Bosek (red.), "Konstytucja RP. Tom II. Komentarz do art. 87-243", wyd. 1., Warszawa 2016.
- 3. P. Tuleja (red.), "Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz", opubl. WKP 2019.