powrót

9 kwietnia 2021 r.


powiązane z:
Kancelaria Prezydenta

SZEF KANCELARII PREZYDENTA
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

autor: Dawid Wysocki

Charakter prawny

Podmiot stojący na czele aparatu pomocniczego głowy państwa, jakim jest Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, przewidziana w art. 143 Konstytucji RP. W związku z takim charakterem, nie może być on uznany za konstytucyjny organ państwa; z kolei, jako niezatrudniony w administracji rządowej, nie stanowi członka korpusu służby cywilnej1.

Powołanie i odwołanie

Sposób jego powoływania oraz odwoływania określa art. 144 ust. 3 pkt 28 ustawy zasadniczej. Dzieje się to w drodze skorzystania przez Prezydenta z prerogatywy, w pełni samodzielnie. Decyzja głowy państwa przybiera – jako akt indywidualno-konkretny – formę postanowienia (a nie zarządzenia; vide: Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 7 października 2020 r. nr 1131.29.2020 o powołaniu Szefa Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej2). Nie podlega ono kontroli sądowoadministracyjnej, ponieważ nie stanowi przejawu wykonywania zadań z zakresu administracji publicznej3.

Zasada niepołączalności

Stanowisko to objęto zasadą niepołączalności (incompatibilitas; art. 103 Konstytucji). Oznacza ona, w tym przypadku, zakaz jednoczesnego wykonywania mandatu posła lub senatora.

Kompetencje

Zakres kompetencji Szefa KPRP wynika z treści Statutu Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, stanowiącego załącznik do prezydenckiego zarządzenia (obecnie: Zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 7 sierpnia 2015 r. w sprawie nadania statutu Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej4). Akt ten przewiduje, że Szef Kancelarii, kierując jej pracami, działa przede wszystkim poprzez wydawanie zarządzeń, decyzji oraz poleceń (§ 2 ust. 1 i 3 Statutu). To on określa zakres, w jakim pracami KPRP kierują inni urzędnicy Kancelarii: Zastępca Szefa KPRP, Szef Gabinetu Prezydenta RP, Dyrektor Generalny KPRP oraz podrzędni sekretarze i podsekretarze stanu (§ 2 ust. 2). Może on ponadto imiennie upoważniać te podmioty do działania w jego imieniu (§ 4 ust. 1). Szef KPRP legitymuje się poza tym uprawnieniem do powoływania specjalnych zespołów w Kancelarii, przeznaczonych do wykonywania konkretnych zadań, określając ich nazwę, zakres, sposób tudzież okres działania czy skład osobowy (§ 4 ust. 2). Nadaje również regulamin organizacyjny Kancelarii Prezydenta RP, normujący organizację wewnętrzną urzędu, w tym poszczególnych komórek w KPRP (§ 6 ust. 1). Zatwierdza także regulamin wewnętrzny konkretnej komórki organizacyjnej (§ 6 ust. 3). Szef KPRP ustala, za zgodą Prezydenta RP, liczbę etatów w Kancelarii na dany rok budżetowy; dokonuje ponadto – już samodzielnie – ich podziału pomiędzy poszczególne komórki organizacyjne (§ 3 ust. 4-5).

Biuro Szefa Kancelarii

Zaplecze Szefa Kancelarii Prezydenta RP stanowi Biuro Szefa Kancelarii, będące jedną z komórek organizacyjnych KPRP (§ 5 pkt 1).

Zastępowanie Szefa KPRP

Pod nieobecność Szefa KPRP jego obowiązki wykonuje Zastępca Szefa KPRP. Gdyby jednak także on nie był obecny, zadania te przejmuje wyznaczony przez Szefa Kancelarii sekretarz lub podsekretarz stanu w KPRP.

Odpowiedzialność prawna

Odpowiedzialność za działania Szefa Kancelarii Prezydenta RP, jako urzędnika swojego aparatu pomocniczego, ponosi Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej5.

Bibliografia

  • 1. B. Banaszak, "Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz", wyd. 2., Warszawa 2012.
  • 2. M. Safjan, L. Bosek (red.), "Konstytucja RP. Tom II. Komentarz do art. 87-243", wyd. 1., Warszawa 2016.
  • 3. P. Tuleja (red.), "Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz", opubl. WKP 2019.