powrót
9 kwietnia 2021 r.
RADA GABINETOWA
autor: Dawid Wysocki
Jest to Rada Ministrów obradująca w sprawach szczególnej wagi pod
przewodnictwem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (zamiast Prezesa Rady
Ministrów, który jednak – jako członek Rady Ministrów – uczestniczy w jej
posiedzeniach). Określenie tematu spotkania tego organu jako „sprawy
szczególnej wagi” należy do głowy państwa, ponieważ ustrojodawca nie
zdecydował się na ustanowienie wykazu kwestii mogących stać się
przedmiotem obrad Rady Gabinetowej. Wobec tego, to Prezydent RP stwierdza,
czy zaistniała sytuacja wymagająca zwołania posiedzenia omawianego gremium1.
Skład Rady Gabinetowej
W skład Rady Gabinetowej, obok Prezydenta Rzeczypospolitej, wchodzą
wszyscy aktualnie pełniący swe funkcje członkowie Rady Ministrów. Jeżeli
wymaga tego przedmiot posiedzenia RG, dopuszcza się zaproszenie innych
organów państwa, takich jak Prezes Narodowego Banku Polskiego. Regularnie
w posiedzeniach Rady biorą udział osoby z zaplecza politycznego głowy
państwa oraz premiera, tj. sekretarze i podsekretarze stanu w –
odpowiednio – Kancelarii Prezydenta RP lub Kancelarii Prezesa Rady
Ministrów2.
Charakter prawny
Jak wynika z art. 141 ust. 2
Konstytucji RP, Rada Gabinetowa nie posiada kompetencji Rady Ministrów. Oznacza
to, że w praktyce stanowi zaledwie forum dyskusyjne, miejsce omawiania kluczowych
spraw dla państwa. Instytucja ta służy zatem dialogowi pomiędzy obydwoma ośrodkami
władzy wykonawczej. B. Banaszak określa Radę mianem organu opiniodawczo-doradczego3. Warto nadmienić, że nie istnieje żaden regulamin posiedzeń RG. W
literaturze podkreśla się, że wydanie takiego aktu samodzielnie przez
Prezydenta RP mogłoby budzić wątpliwości z punktu widzenia konstytucyjnego
katalogu źródeł prawa4.
Zwołanie Rady Gabinetowej
Posiedzenia tego organu państwa zwołuje jego przewodniczący – Prezydent
RP. Jest to w pełni samodzielnie realizowane uprawnienie (prerogatywa),
bez konieczności uzyskania kontrasygnaty Prezesa Rady Ministrów (art. 144
ust. 3 pkt 15 ustawy zasadniczej). Prezydent prowadzi także posiedzenia RG,
co oznacza, że do niego należy udzielanie głosu członkom Rady czy też zadawanie
im pytań5.
Ustalenia Rady Gabinetowej
Zapadłe podczas posiedzenia Rady Gabinetowej ustalenia nie mają charakteru
wiążącego. Wymagają one późniejszego potwierdzenia przez „zwykłą” Radę
Ministrów, kierowaną już przez Prezesa Rady Ministrów6. Nie istnieje żadna sankcja niezrealizowania decyzji RG.
Bibliografia
- 1. B. Banaszak, "Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz", wyd. 2., Warszawa 2012.
- 2. M. Safjan, L. Bosek (red.), "Konstytucja RP. Tom II. Komentarz do art. 87-243", wyd. 1., Warszawa 2016.
- 3. W. Skrzydło, "Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz", wyd. 7., opubl. LEX 2013.
- 4. P. Tuleja (red.), "Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz", opubl. WKP 2019.